Δουλεύοντας ως νευροψυχολόγος τις τελευταίες 2 δεκαετίες, έχω παρατηρήσει ότι αυξάνεται συνεχώς αριθμός των ανθρώπων μεταξύ 30 και 45 χρονών που επισκέπτονται έναν ειδικό σε θέματα μνήμης υποστηρίζοντας ότι ξεχνούν. Οι διαταραχές μνήμης που περιγράφουν οι νεότεροι σε ηλικία άνθρωποι δεν υπάρχουν μόνο στο μυαλό τους. Είναι πραγματικές.
Και όχι μόνο αυτό, αλλά επιπλέον είναι απολύτως λογικό να δημιουργούν ανασφάλεια και ανησυχία σε όσους τις βιώνουν. Αυτό όμως που πρέπει να μας καθησυχάζει είναι ότι, στις νεότερες ηλικίες, τα προβλήματα μνήμης μόνο σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορούν να αποδοθούν σε παθολογικές καταστάσεις, όπως είναι η νόσος Αλτσχάιμερ. Και να γιατί δεν πρέπει να ανησυχείτε.
Προβλήματα μνήμης σε νεότερους ανθρώπους: Οι αιτίες
Η μνήμη είναι μία λειτουργία ιδιαίτερα ευάλωτη στη φθορά του χρόνου. Οι έρευνες επιβεβαιώνουν ότι αρχίζει σταδιακά να αποδυναμώνεται από την ηλικία των 20 ετών και μετά. Δεν πρέπει λοιπόν να απορείτε που στην Γ΄ Λυκείου μπορούσατε να αποστηθίσετε ολόκληρο το βιβλίο της Ιστορίας και τώρα συχνά δεν μπορείτε να θυμηθείτε ούτε καν πού έχετε αφήσει τα κλειδιά σας.
Όπως διαφέρουμε ως προς τα εξωτερικά μας χαρακτηριστικά, κατά τον ίδιο τρόπο διαφέρουμε και ως τις νοητικές μας λειτουργίες. Με απλά λόγια, είναι θέμα γονιδίων. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν εξαιρετική μνήμη και μπορούν να καταγράφουν τις νέες πληροφορίες χωρίς σχεδόν καμία προσπάθεια, αλλά υπάρχουν και οι λιγότερο τυχεροί που για να μάθουν κάτι καινούριο πρέπει να καταβάλλουν συνειδητά μεγάλη προσπάθεια.
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη λειτουργία της μνήμης μας είναι πολλοί. Στην περίπτωση των νεότερων ανθρώπων που αντιμετωπίζουν διαταραχές μνήμης, οι συχνότεροι είναι το άγχος και η κούραση, σωματική και πνευματική. Η καθημερινότητά μας είναι τόσο απαιτητική και πολύπλοκη, και είναι τόσες χιλιάδες τα πράγματα που πρέπει να συγκρατήσουμε στο μυαλό μας, που από ένα σημείο και μετά, ο εγκέφαλός μας, για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες, αρχίζει να «πετάει» πληροφορίες που θεωρεί άχρηστες.
Η κακή διάθεση και πολύ περισσότερο η κατάθλιψη, ως πάθηση, έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν δραματικά την ικανότητά μας να θυμόμαστε. Οι άνθρωποι που βιώνουν κάτι αντίστοιχο περιγράφουν ότι αισθάνονται σαν να έχει πέσει ένα μαύρο πέπλο στο μυαλό τους και τίποτα να μην λειτουργεί σωστά. Γι’ αυτό, αλλά και για τον επιπρόσθετο λόγο ότι η κατάθλιψη αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση νόσου Αλτσχάιμερ στο μέλλον, είναι σημαντικό να ζητάμε άμεσα βοήθεια από τους ειδικούς για την αντιμετώπιση των διαταραχών της διάθεσης.
Αλτσχάιμερ: Μία πάθηση που αφορά κυρίως τους ηλικιωμένους
Η νόσος Αλτσχάιμερ, που αποτελεί την πιο συχνή μορφή άνοιας (α στερητικό + νους, απώλεια του νου), είναι ασθένεια της Τρίτης Ηλικίας: από τη νόσο πάσχει το 2% του πληθυσμού ηλικίας 65-75 ετών, το 19% των ανθρώπων ηλικίας 75-84 ετών και το 42% των ηλικιωμένων άνω των 85 ετών. Η αλήθεια ειναι ότι μπορεί να εμφανιστεί και σε ανθρώπους 50, 40 ή ακόμα και 30 ετών, αλλά οι περιπτώσεις αυτές είναι πολύ σπάνιες και συνήθως αφορούν στην κληρονομική μορφή της νόσου.
Όλγα Λυμπεροπούλου
Γνωστική νευροψυχολόγος, M.Sc.
Ειδίκευση στην 3η Ηλικία και τις Άνοιες
Υπεύθυνη Κέντρου Διαταραχών Μνήμης
Τηλέφωνο για ραντεβού: 6993 305422
