Πώς μπορούμε να περάσουμε δημιουργικά την ώρα μας στο σπίτι; Αν είστε 60+ χρονών και ξεχνάτε λίγο ή και καθόλου, αυτό το κείμενο σας αφορά! Επιλέξτε τις δραστηριότητες που ταιριάζουν στα ενδιαφέροντα και στον τρόπο ζωής σας.
Ιδέα #1: Γράψτε ένα γράμμα.
Θυμάστε που κάποτε αλληλογραφούσαμε με αγαπημένα πρόσωπα που βρίσκονταν μακριά; Γιατί να μην το κάνουμε και τώρα; Πάρτε μολύβι και χαρτί. Καθίστε στην αγαπημένη σας γωνιά και γράψτε αναλυτικά τα νέα και τις σκέψεις σας στους ανθρώπους που αγαπάτε και σας λείπουν. Στείλτε τις ευχές σας σε κάποιο μέλος της οικογένειας που γιορτάζει. Κάντε έκπληξη στα εγγόνια σας στέλνοντάς τους ένα γράμμα! Μπορεί το τηλέφωνο να εκμηδενίζει τις αποστάσεις, αλλά οι λέξεις πάνω στο χαρτί έχουν τη δική τους μαγεία. Με αυτό τον τρόπο θα δώσετε χαρά στους δικούς σας ανθρώπους και θα ταυτόχρονα, θα γυμνάσετε το μυαλό σας. Το γράψιμο είναι μια από τις πιο απαιτητικές διανοητικά δραστηριότητες.
Ιδέα #2: Χαρείτε το μπαλκόνι σας.
Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα έχουμε την τύχη να έχουμε στα διαμερίσματα των περισσότερων πολυκατοικιών μικρά ή μεγαλύτερα μπαλκόνια και βεράντες. Τι θα λέγατε να απολαύσετε σήμερα τον πρωινό σας καφέ ή το μεσημεριανό σας στο μπαλκόνι; Τουλάχιστον μια φορά την ημέρα βγείτε στο μπαλκόνι και για λίγα λεπτά, εστιάστε το βλέμμα σας σε ένα σταθερό, μακρινό σημείο. Έτσι, θα δυναμώσετε τους μύες των ματιών σας.
Ιδέα #3: Χρωματίστε.
Πιστεύετε ότι το χρωμάτισμα εικόνων είναι μια δραστηριότητα μόνο για παιδιά; Ίσως ήρθε η ώρα να αναθεωρήσετε την άποψή σας. Πρόκειται για μια ενασχόληση που τα τελευταία χρόνια κερδίζει όλο και περισσότερους ενήλικους οπαδούς, μιας και έχει πολλαπλά οφέλη. Μειώνει τα επίπεδα άγχους, γυμνάζει τη λειτουργία της συγκέντρωσης και βελτιώνει τη λεπτή κινητικότητα. Στα βιβλιοπωλεία υπάρχουν πολλά βιβλία ενηλίκων για χρωμάτισμα, όμως μπορείτε να βρείτε και πολλές δωρεάν σελίδες στο διαδίκτυο. Για παράδειγμα: https://www.justcolor.net και https://www.thesprucecrafts.com/free-printable-coloring-pages-for-adults-1358144. Πάρτε τα μολύβια ή τους μαρκαδόρους και ξεκινήστε!
Ιδέα #4: Μάθετε να φτιάχνετε οριγκάμι.
Το οριγκάμι είναι η τέχνη του διπλώματος του χαρτιού και αποτελεί επινόηση των Ιαπώνων, οι οποίοι περνούσαν με αυτό τον τρόπο το χρόνο τους τις βροχερές μέρες που έπρεπε να μείνουν στο σπίτι. Το χάρτινο καραβάκι που φτιάχναμε όταν ήμασταν παιδιά είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα οριγκάμι, αλλά μπορεί κανείς να φτιάξει αμέτρητες κατασκευές, όπως ζώα, πουλιά, ανεμόμυλους, καρδιές, κουτιά κλπ. Εκτός από συγκέντρωση και υπομονή, το μόνο που θα χρειαστείτε είναι ένα τετράγωνο κομμάτι χαρτί και συγκεκριμένες οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθήσετε κατά γράμμα. Για παράδειγμα: https://www.youtube.com/watch?v=9gni1t1k1uY και https://www.youtube.com/watch?v=m1c7FIQt5UE.
Ιδέα #5: Βρείτε λόγους για να γελάσετε με την ψυχή σας!
Γνωρίζετε ότι το γέλιο έχει ευεργετική επίδραση στον οργανισμό μας; Κάθε φορά που γελάμε δυνατά, απελευθερώνονται ορμόνες που μειώνουν τα επίπεδα του στρες, δυναμώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και γυμνάζονται οι μύες της κοιλιάς, αλλά και η καρδιά μας! Οι κλασικές ταινιές του ελληνικού κινηματογράφου και οι παλιότερες, αλλά αγαπημένες τηλεοπτικές κωμωδίες είναι δεδομένες πηγές αυθόρμητου γέλιου. Το ίδιο και το τηλεφώνημα στη φίλη που ξέρει όλα τα… κουτσομπολιά της γειτονιάς ή τα αστεία βίντεο με ζώα ή ευτράπελα που μπορεί κανείς εύκολα να βρει στο YouTube.
Ιδέα #6: Γυμνάστε το μυαλό σας.
Γυμνάστε τη μνήμη, τη συγκέντρωση, την κρίση και τις άλλες λειτουργίες του νου από την άνεση του σπιτιού σας επιλέγοντας εκτυπώσιμες ασκήσεις από τη βιβλιοθήκη θεματικών ασκήσεων νοητικής ενδυνάμωσης του Κέντρου Διαταραχών Μνήμης: https://trainyourbrain.gr/thematikes-askiseis-noitikis-endynamosis/.
Iδέα #7: Ακούστε ένα βιβλίο.
Σας έχει περάσει ποτέ από το μυαλό η σκέψη ότι θα προτιμούσατε να ακούσετε κάποιον να σας διαβάζει ένα βιβλίο, από το να το διαβάσετε εσείς οι ίδιοι; Τα ακουστικά βιβλία (audio books) είναι συνηθισμένα στο εξωτερικό, αλλά καινούρια για την Ελλάδα. Στην παρακάτω ιστοσελίδα μπορείτε να ακούσετε δωρεάν αφηγήσεις μεγάλων έργων της ελληνικής και ξένης κλασικής λογοτεχνίας, όπως τα “Λόγια της Πλώρης” του Ανδρέα Καρκαβίτσα, το “Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι” του Όσκαρ Ουάιλντ και τις “Μεγάλες Προσδοκίες” του Κάρολου Ντίκενς: https://www.openbook.gr/akouse-ena-vivlio/.
Iδέα #8: Υιοθετήστε έναν σκύλο.
Οι σκύλοι, εκτός από ανιδιοτελή αγάπη, συντροφιά και αμέτρητες ευκαιρίες για παιχνίδι και χάδια, προσφέρουν στους ιδιοκτήτες τους και καλύτερη υγεία – σωματική, ψυχική, αλλά και διανοητική. Ένα τηλεφώνημα σε μία ζωοφιλική ένωση (π.χ. https://saveagreekstray.org/el/) αρκεί για να διαπιστώσετε ότι υπάρχουν υπέροχα πλάσματα κάθε μεγέθους και ράτσας που αναζητούν την καινούρια τους οικογένεια. Μήπως ένα από αυτά περιμένει εσάς;
Iδέα #9: Γράψτε την ιστορία της ζωής σας.
Τι θα λέγατε να γυρίσετε το βλέμμα σας για λίγο στο παρελθόν και σε όλα όσα έδωσαν μορφή στον σημερινό σας εαυτό; Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να καταγράψετε την δική σας μοναδική, προσωπική ιστορία. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα αποκτήσετε έναν στόχο που θα σας κρατάει κινητοποιημένους για ώρες, θα βρείτε ξανά τον αληθινό σας εαυτό, θα συμφιλιωθείτε με το παρελθόν σας και θα γυμνάσετε τη συγκέντρωση, τη μνήμη και το λόγο σας. Ένα τετράδιο και ένα μολύβι αρκούν, αλλά αν νιώθετε ότι χρειάζεστε έναν “οδηγό” σε αυτή τη διαδικασία, τότε το λεύκωμα “Όλα όσα είμαι” θα σας καθοδηγήσει βήμα-βήμα σε αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας. Διαβάστε περισσότερα για το βιβλίο εδώ: https://trainyourbrain.gr/όλα-όσα-είμαι.
Iδέα #10: Χορέψτε!
Ας είμαστε ειλικρινείς: δεν αγαπάμε όλοι τη γυμναστική. Παρόλα αυτά, το να κρατάμε το σώμα μας σε κίνηση είναι πολύ σημαντικό. Τι κάνουμε λοιπόν; Ένας απλός τρόπος για να ασκηθούμε και ταυτόχρονα, να βελτιώσουμε τη διάθεσή μας είναι ο χορός. Επιλέξτε το αγαπημένο σας είδος μουσικής, όποιο κι αν είναι αυτό. Δυναμώστε την ένταση και για λίγα (ή περισσότερα!) λεπτά, αφεθείτε στο ρυθμό του τραγουδιού. Να είστε σίγουροι ότι θα νιώσετε το σώμα σας να ξυπνά και το κέφι σας να βελτιώνεται στη στιγμή.
Iδέα #11: Εξασκηθείτε στο τυφλό σύστημα πληκτρολόγησης.
Αν ήδη είστε εξοικειωμένοι με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αυτή είναι μία δεξιότητα που θα σας φανεί πολύ χρήσιμη. Και αυτό γιατί θα σας επιτρέψει να γράφετε γρήγορα, χωρίς να κοιτάτε το πληκτρολόγιο και χωρίς να κουράζετε τα χέρια σας. Στο sense-lang.org μπορείτε να εξασκηθείτε στο τυφλό σύστημα εντελώς δωρεάν. Ξεκινήστε τα μαθήματα κάνοντας εξάσκηση για 15-20 λεπτά την ημέρα. Με αυτό τον τρόπο, θα μάθετε μια καινούρια δεξιότητα και ταυτόχρονα, θα γυμνάσετε τον εγκέφαλό σας, μιας και θα τον βγάλετε από τη ζώνη άνεσής του και θα του ζητήσετε να εξασκηθεί σε κάτι καινούριο.
Iδέα #12: Μάθετε τι έγινε σαν σήμερα στο παρελθόν.
Στη σελίδα https://www.sansimera.gr/almanac θα βρείτε αναλυτικές πληροφορίες για την “ιστορική ταυτότητα” της κάθε ημέρας: τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την κάθε ημερομηνία, τις επετείους, τις γεννήσεις, αλλά και τους θανάτους σημαντικών προσωπικοτήτων της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Iδέα #13: Προετοιμάστε τα φυτά σας για την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Τα φυτά χρειάζονται τη φροντίδα μας όλο το χρόνο. Αν έχετε στον κήπο σας μποστάνι, μπορείτε να το σκαλίσετε και να σπείρετε λαχανικά εποχής. Αντίστοιχα, μπορείτε να φροντίσετε τα λουλούδια στο μπαλκόνι σας. Βοηθήστε τα φυτά να δυναμώσουν με το κατάλληλο λίπασμα, μεταφυτεύστε εκείνα που το έχουν ανάγκη σε μεγαλύτερες γλάστρες και φυτεύστε βολβούς για καλοκαιρινή και φθινοπωρινή άνθηση, όπως ντάλιες και γλαδιόλες.
Iδέα #14: Οργανώστε τις φωτογραφίες σας.
Οι φωτογραφίες είναι ένας υπέροχος τρόπος για να κάνει κανείς μία αναδρομή στο παρελθόν. Δεν έχουν όμως καμία αξία αν απλά βρίσκονται κάπου ανακατεμένες και στοιβαγμένες. Συγκεντρώστε όλες τις φωτογραφίες που υπάρχουν σε συρτάρια και φακέλους και ξεκινήστε να τις αρχειοθετείτε. Αρχικά, χωρίστε τις με βάση την περίσταση ή τη χρονολογία. Στη συνέχεια, τοποθετήστε τις σε άλμπουμ. Εναλλακτικά, πίσω από κάθε φωτογραφία γράψτε τη χρονολογία, τον τόπο και τα ονόματα των ανθρώπων που απεικονίζονται και στη συνέχεια, αποθηκεύστε τις σε ξεχωριστά κουτιά.
Iδέα #15: Παίξτε με τα εγγόνια σας.
Η καραντίνα μας ώθησε να γίνουμε δημιουργικοί και να σκεφτούμε “έξω από το κουτί” – και οι καλύτεροι βοηθοί σε αυτή τη διαδικασία είναι τα παιδιά! Η αμέσως καλύτερη επιλογή μετά το παιχνίδι με τα εγγόνια από κοντά, είναι το παιχνίδι από απόσταση που πλέον είναι εφικτό χάρη στις δυνατότητες που μας δίνει η τεχνολογία. Kαθορίστε την ώρα του παραμυθιού: τηλεφωνήστε στο εγγόνι σας μια συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα και διαβάστε του ένα παραμύθι. Παίξτε από το τηλέφωνο Όνομα – Ζώο – Πράγμα ή επιτραπέζια παιχνίδια μέσω βιντεοκλήσης.
Iδέα #16: Πειραματιστείτε μαγειρεύοντας.
Βάλτε λίγο… αλάτι και πιπέρι στην καθημερινότητά σας ακονίζοντας τις ικανότητές σας στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική! Φτιάξτε τις μπελαλίδικες συνταγές με τις οποίες δεν είχατε ποτέ το χρόνο να ασχοληθείτε. Ανοίξτε τα τετράδια συνταγών της γιαγιάς και φέρτε στο πιάτο σας γεύσεις και αρώματα από τα παιδικά σας χρόνια. Εμπλουτίστε το ρεπερτόριό σας με νέες συνταγές και φαγητά από άλλες χώρες, ώστε στο πρώτο οικογενειακό κυριακάτικο τραπέζι μετά την καραντίνα να εντυπωσιάσετε με τις μαγειρικές σας επιδόσεις! Σε ιστοσελίδες όπως αυτές του Άκη Πετρετζίκη (https://akispetretzikis.com/el/) και της Αργυρώς Μπαρμπαρίγου (https://www.argiro.gr) θα βρείτε αμέτρητες συνταγές, αλλά και την εκτέλεσή τους βήμα – βήμα σε βίντεο.
Iδέα #17: Ταξιδέψτε στην Ελλάδα.
Η ιστοσελίδα https://discovergreece.com μας ενθαρρύνει να φτιάξουμε νοερά τις βαλίτσες μας και να ταξιδέψουμε μέσω το διαδικτύου σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Πρόκειται για τον πιο πλήρη ταξιδιωτικό οδηγό της χώρας μας, ο οποίος μας επιτρέπει να κάνουμε διαδικτυακές βόλτες σε πόλεις και νησιά, να επισκεφθούμε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία και να μάθουμε περισσότερα για την ελληνική γαστρονομία.
Iδέα #18: Βάλτε σε τάξη το σπίτι.
Μήπως ήρθε η ώρα να κάνετε το ξεκαθάρισμα που μονίμως αναβάλλετε; Ανοίξτε τις ντουλάπες σας και διαχωρίστε τα ρούχα που πλέον δεν φοράτε ώστε να τα δωρίσετε σε ανθρώπους που τα χρειάζονται. Βάλτε σε τάξη τα ράφια της βιβλιοθήκης. Οργανώστε την αποθήκη, τα ντουλάπια της κουζίνας, την παπουτσοθήκη. Δεν υπάρχει σημείο του σπιτιού που δεν θα μπορούσε να οφεληθεί από ένα καλό ξεκαθάρισμα! Η μέθοδος της διάσημης πλέον Mari Kondo μπορεί να σας δώσει ιδέες για το πώς να οργανώσετε καλύτερα το σπίτι και τη ζωή σας.
Iδέα #19: Φτιάξτε το δικό σας φυτολόγιο.
Θυμάστε το φυτολόγιο που φτιάχναμε όταν ήμασταν παιδιά στο σχολείο; Αξίζει να το θυμηθούμε ξανά! Μια επίσκεψη σε ένα κοντινό πάρκο ή στη βεράντα (ή ακόμα και… στο ψυγείο σας!) αρκεί για να επιστρέψετε στο σπίτι με αγριολούλουδα, χόρτα, μυρωδικά και βότανα. Με αυτό τον τρόπο, θα φτιάξετε μία οργανωμένη συλλογή φυτών. Για καθένα από αυτά μπορείτε να βρείτε πληροφορίες στο διαδίκτυο. Λεπτομέρειες για το πώς μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας φυτολόγιο θα βρείτε εδώ: https://www.mistikakipou.gr/fitologio-votanologio-pos-ftiaxnoume/
Iδέα #20: Σχεδιάστε το γενεαλογικό σας δέντρο.
Σε ένα γενεαλογικό δέντρο καταγράφονται τα ονόματα των προγόνων και απογόνων μας. Φυσικά, μπορείτε να σημειώσετε πολλές ακόμα πληροφορίες, όπως ημερομηνίες γέννησης, θανάτου, γάμων, τοποθεσίες και επαγγέλματα, αλλά και να προσθέσετε φωτογραφίες. Αν θέλετε να ανατρέξετε στο παρελθόν και να αναζητήσετε τους μακρινούς προγόνους σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το παρακάτω λογισμικό: www.myheritage.gr/family-tree-builder.
Iδέα #21: Μάθετε πώς να σώζετε μια ανθρώπινη ζωή.
Αν υπάρχει μία δεξιότητα την οποία αξίζει να διδαχθούμε όλοι μας, αυτή είναι το πώς μπορούμε να σώσουμε έναν άνθρωπο προσφέροντάς του τις Α΄ Βοήθειες. Ο ανθρωπιστικός οργανισμός Kids Save Lives (https://kidssavelives.gr) προσφέρει δωρεάν διαδικτυακά μαθήματα Α΄ Βοηθειών κατάλληλα για ενήλικες και παιδιά.
Iδέα #22: Ακούστε αφηγήσεις αληθινών ιστοριών.
Το Istorima είναι το μεγαλύτερο εγχείρημα συλλογής προφορικών ιστοριών στην Ελλάδα. Στον ιστότοπο https://www.istorima.org οι άνθρωποι μοιράζονται ιστορίες – ιστορίες αγάπης, ιστορίες που τους άλλαξαν ή τους προσδιόρισαν, ιστορίες σύγχρονες ή και παλιές. Εδώ διασώζονται σημαντικές ιστορίες ανθρώπων που οι ζωές και οι εμπειρίες τους δεν καταγράφονται στα βιβλία της Ιστορίας. Κι αν θέλετε, μπορείτε να πείτε κι εσείς τη δική σας ιστορία.
Όλγα Λυμπεροπούλου
Γνωστική νευροψυχολόγος, M.Sc.
Ειδίκευση στην 3η Ηλικία και τις Άνοιες
Υπεύθυνη Κέντρου Διαταραχών Μνήμης
Τηλέφωνο για ραντεβού: 6993 305422
